ارائه سیاست های مناسب برای افزایش کیفیت خدمات کتابخانه دانشگاه تهران با رویکرد پویایی سیستم

 خلاصه:

پویایی‌شناسی دستگاه‌ها ابزاری است که  برای درک رفتارهای یک سامانه پیچیده در طول زمان استفاده می‌شود. این ابزار با لحاظ بازخوردهای موجود در درون سیستم، تأثیرات غیرخطی و تأخیرهای زمانی در میان متغیرها و همچنین ماهیت انباشتی و یا جریانی متغیرها، به بررسی رفتار متغیرهای تشکیل‌دهنده یک سیستم پرداخته می‌شود.
هدف این پژوهش ارائه سیستم پشتیبانی تصمیم­گیری پویا و سپس بررسی سیاست­های مختلف بهبود کیفیت و تشریح اثرات اجرای سیاست­های مختلف است. پژوهش حاضر از حیث موضوع و هدف، پژوهشی کاربردی محسوب می‌شود. ازنظر نحوه گردآوری داده­ها توصیفی- تحلیلی از شاخه مطالعه موردی است. هم‌چنین با توجه با طبقه­بندی واکر پژوهش موردنظر در دسته پژوهشات تحلیلی ریاضی جای می‌گیرد. مرز سیستم این پژوهش متغیرها و بازخوردهای موجود در کتابخانه دانشگاه تهران است. در فرآیند تحقیق به‌منظور شناخت متغیرها و بازخوردهای اصلی شکل‌دهنده سیستم موردبررسی از نظرات خبرگان و کارشناسان کتابخانه استفاده‌شده است.در ادامه پس از شناخت دقیق مساله تحقیق و نظرات ایشان فرضیات پویا در قالب نمودار علی معلولی ارائه‌شده است. . همچنین پس از ایجاد نمودار علی معلولی و تأیید آن توسط کارشناسان کتابخانه و اساتید راهنما و مشاور، مدل جریان انباشت سیستم ایجاد گردیده و به‌منظور شبیه‌سازی آن از اطلاعات کتابخانه­ای، پرسش‌های ساختاریافته و ساختار نیافته، بررسی و مطالعه اسناد و مدارک سازمان موردمطالعه (کتابخانه دانشگاه تهران) استفاده‌شده است.

پس از شبیه‌سازی سیستم و اجرای سه سیاست 1) افزایش ظرفیت مراجعه‌کنندگان در روز (از 300 نفر در روزبه 350 و 400 نفر در روز) 2) افزایش فضای نگهداری کتاب‌ها (به‌اندازه یک و نیم برابر) 3) افزایش همزمان ظرفیت مراجعه‌کنندگان در روز و فضای نگهداری کتاب‌ها بر روی مدل مورد آزمایش قرار گرفت.  نتایج حاصله نشان داد درصورتی‌که هر دو سیاست به همراه یکدیگر انجام شود (سناریوی سوم) بیشترین تأثیر را بر میزان رضایت مراجعه‌کنندگان شاهد خواهیم بود. اما درصورتی‌که تنها فضای نگهداری کتاب‌ها افزوده شود، به دلیل طولانی ماندن صف انتظار مراجعه‌کنندگان تأثیر قابل‌توجهی بر روی رضایت نخواهد گذاشت